Przypis nr 87

Cerkiew św. Teodora Stratelatesa przy ulicy Szczerkowej – wzniesiona przy nieistniejącej już obecnie ulicy Szczerkowej budowla jest uznawana za jedyną zabytkową świątynię w końcu nerewskim, usytuowaną w obrębie średniowiecznych wałów miejskich, która przerwała do naszych czasów. Najstarsza, być może murowana cerkiew, dedykowana św. Teodorowi miała powstać w tym miejscu już na początku XII w., a inicjatorem jej budowy był pewien bliżej nieznany mieszkaniec grodu nad Wołchowem o imieniu Wojgost. Ufundowany przez niego 28 IV 1115 r. przybytek pierwotnie miał być jednak poświęcony św. Teodorowi z Amasei, zwanemu na Rusi Tyronem († ok. 306 r.). Z czasem budowla ta uległa zniszczeniu. Kolejną murowaną cerkiew, poświęconą innemu męczennikowi o tym samym imieniu: św. Teodorowi Stratelatesowi († ok. 319 r.), zaczęto wznosić przy ulicy Szczerkowej – jak informuje nas Latopis nowogrodzki pierwszy młodszej redakcji – w 1292 r. Prace budowlane ukończono w dwa lata później, a obrzęd konsekracji świątyni celebrował 18 X 1294 r. arcybiskup nowogrodzki Klemens. Budowlę tę kilkakrotnie przebudowywano. Obecnie jest czynną świątynią Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej.