Przypis nr 987

Teoktyst – arcybiskup nowogrodzki w latach 1299–1308. Był igumenem Monasteru Zwiastowania Bogurodzicy nad jeziorem Miaczino. Po śmierci Klemensa został wybrany na władykę przez posadnika Andrzeja i zgromadzonych na wiecu Nowogrodzian. Na święcenia biskupie przyszło mu poczekać dość długo, gdyż objęcie przez niego eparchii nowogrodzkiej zbiegło się w czasie z przeniesieniem siedziby metropolity z Kijowa do Włodzimierza nad Klaźmą. Informacja o tym dotarła do Nowogrodu Wielkiego, lecz – jak zaświadcza autor naszego źródła – nad Wołchowem nie wiedziano wtedy, gdzie aktualnie przebywa zwierzchnik Cerkwi Ruskiej. Ostatecznie metropolita Maksym przyjechał do Nowogrodu Wielkiego w lipcu 1300 r. wraz z biskupem rostowskim Symeonem i biskupem twerskim Andrzejem, by dokonać aktu uroczystej chirotonii Teoktysta. Podobnie jak jego poprzednicy, dostojnik ten angażował się w życie publiczne północnoruskiej republiki. Jego imię pojawia się w wielu oficjalnych dokumentach, m.in. układach handlowych z zagranicznymi kupcami i porozumieniach z książętami. Zimą 1308 r. Teoktyst podupadł na zdrowiu i zrzekł się godności arcybiskupa, wyznaczając na swojego następcę Dawida. Następnie udał się do Monasteru Zwiastowania Bogurodzicy, z którym był wcześniej związany. Tam też został pochowany po śmierci, która nastąpiła 23 XII 1310 r. Zaliczono go w poczet świętych Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej.