Przypis nr 979

Dwór Niemiecki – w źródłach zachodnioeuropejskich nazywany niekiedy mianem Dworu św. Piotra (Peterhof). Jego lokalizację wskazuje się jedynie hipotetycznie. Był to najprawdopodobniej kwartał, którego granice wyznaczają obecnie ulice: Bolszaja Moskowskaja (od zachodu), Michajłowa (od wschodu), Ilina (od północy) oraz Nikolskaja (od południa). Powstanie Niemieckiego Dworu w Nowogrodzie Wielkim w 1191/1192 r. stanowiło konsekwencję stowarzyszenia się interesującego nas tu miasta z Hanzą, do którego doszło ok. 1185 r. (zachowała się umowa z 1189 r.). Następstwem tego kroku było pojawienie się nad Wołchowem kupców z terytorium Niemiec. W XIII w. współpraca Nowogrodu Wielkiego z zachodnimi partnerami stopniowo się rozszerzała i umacniała. W 1205 r. został tu utworzony kantor Hanzy. Wysłannicy niemieccy przyjeżdżali nad Wołchow dwa razy w roku – latem i zimą. Jednorazowo w mieście przebywało ok. 150–200 kupców i do 700 służących. Prawdziwy rozkwit handlowych kontaktów nowogrodzkiej republiki z Hanzą nastąpił w XIV i XV w. Ożywione były również stosunki dyplomatyczne władz miasta z przedstawicielami związku. Do naszych czasów zachowało się siedem umów Nowogrodu Wielkiego z Hanzą z XIV w. i osiem – z XV w. Najważniejszą spośród nich była ta z 1392 r., gdyż rozwiązywała długotrwałe spory, od których nie były wolne relacje nowogrodzko-hanzeatyckie. Niemieccy kupcy handlowali przede wszystkim solą i tkaninami (suknem, aksamitem, atłasem), a w mniejszym stopniu m.in. złotem, srebrem, metalami kolorowymi, winem czy bronią. Z kolei przedmiotem nowogrodzkiego eksportu były przede wszystkim bardzo cenione w Europie Zachodniej futra, szczególnie z gronostajów i soboli. Eksportowano także wosk. Końcem handlu zagranicznego, prowadzonego przez Nowogród Wielki, był rok 1494, kiedy to Iwan III Srogi, wielki książę moskiewski, polecił odesłać ok. pięćdziesięciu niemieckich kupców do Moskwy i zlikwidował na zawsze ich nowogrodzki kantor.