Przypis nr 470

Mitrofan – arcybiskup nowogrodzki w latach 1199–1210 i 1220–1223. O jego pochodzeniu i młodości nie mamy żadnych informacji. Zwierzchnikiem interesującej nas tu eparchii został on niejako wbrew miejscowej tradycji: przysłał go do Nowogrodu Wielkiego i osadził na tronie arcybiskupim książę włodzimierski Wsiewołod Wielkie Gniazdo, skonsultowawszy wcześniej to posunięcie z posadnikiem i ogółem mieszkańców. Dopiero w 1201 r. Mitrofan udał się do Kijowa, by zostać zatwierdzonym przez metropolitę. Odebrał z jego rąk święcenia 3 VII 1201 r. W styczniu 1210 r. Nowogrodzianie zbuntowali się przeciwko swojemu arcybiskupowi, zrzucając na niego winę za klęski żywiołowe (rozległe pożary), które nawiedzały miasto w tamtym czasie. Nie bez znaczenia była tu też zapewne sytuacja polityczna: na tronie nowogrodzkim zastąpił wówczas Światosława VI, syna Wsiewołoda Wielkie Gniazdo, Mścisław VII Mścisławowicz Udały. Mitrofan został zesłany do Toropca, a arcybiskupem obwołano Dobrynię-Antoniego. W 1217/1218 r. deponowany dostojnik powrócił do Nowogrodu Wielkiego i osiadł w Monasterze Zwiastowania Bogurodzicy nad jeziorem Miaczino. W 1218/1219 r. Dobrynia-Antoni opuścił swój dwór i udał się do Torżka, a następnie do monasteru Przemienienia Pańskiego na Nieriedicy, Nowogrodzianie zaś poprosili Mitrofana o ponowne przyjęcie godności arcybiskupiej. Ostatecznie obu duchownych wysłano do metropolity, który rozsądził spór na korzyść Mitrofana. Powrócił on nad Wołchow jako władyka w dniu 17 III 1220 r. Godność tę pełnił aż do śmierci (3 VII 1223 r.). Jego ciało złożono w świątyni Mądrości Bożej.